Po reaktywowaniu po II wojnie  światowej PTSM pierwszy Zarząd Główny PTSM wybrano w dniu 5 grudnia 1959 roku , następnie utworzono Oddziały PTSM  w 17 województwach:

  1. Kraków – 02.1960 r.
  2. Warszawa – 05.1960 r.
  3. Łódź – 10.1960 r.
  4. Opole – 01.1961 r.
  5. Wrocław – 02.1961 r.
  6. Poznań – 02.1961 r.
  7. Bydgoszcz – 02.1961 r.
  8. Białystok – 03.1961 r.
  9. Lublin – 03.1961 r.
  10. Szczecin – 06.1961 r.
  11. Gdańsk – 10.1961 r.
  12. Katowice – 10.1961 r.
  13. Kielce – 11.1961 r.
  14. Zielona Góra – 12.1961 r.
  15. Koszalin – 03.1962 r.
  16. Rzeszów – 04.1962 r.
  17. Olsztyn – 06.1962 r.

Wielkopolski, a historycznie rzecz biorąc Poznański Oddział Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych powołany został 24 lutego 1961 roku ( jako szósty w kraju).Na czele Zarządu stanął Kurator Okręgu Szkolnego Poznańskiego – Jan Stoiński, który tę funkcję pełnił do 30 września 1969 roku (I -III kadencja Zarządu).

Członkami Zarządu zostali: Albert Musiał – wiceprzewodniczący, Zofia Szczerbińska – sekretarz, Zdzisław Tarzyński – skarbnik, Bolesław Tobiszewski, Mieczysław Duralski, Edward Rebelka, Leon Borowiak, Kazimierz Denek, Zofia Janowska, Edmund Festynowicz, Franciszek Laurentowski, Zofia Pawłowska, Jerzy Preisler, Marcin Rum, Helena Szafran. Przewodniczącym Komisji Rewizyjnej został Edmund Suchomski a Sądu Koleżeńskiego – Feliks Cieszyński.

Kolejnymi Prezesami Zarządu Oddziału Wojewódzkiego PTSM w Poznaniu byli:

  • w latach 1969-1976 (IV i V kadencja Zarządu)
    Jan Bartkowiak – wicekurator, a następnie kurator oświaty i wychowania,
  • w latach 1976-1980 (VI kadencja Zarządu)
    Barbara Stefańska – wicekurator oświaty i wychowania,
  • w latach 1980-1990 (VII i VIII kadencja Zarządu)
    Stefan Barłóg – wicekurator oświaty i wychowania,
  • 1991-1996( IX kadencja Zarządu)
    Mieczysław Matuszak – wizytator Kuratorium Oświaty, nauczyciel V LO w Poznaniu,
  • 1996-2001 ( X kadencja Zarządu)
    Mirosław Nowaczyk – pracownik Kuratorium Oświaty ( XI kadencja Zarządu)
  • od 2001 roku ( od XI kadencji do nadal )
    Maria Łazarz – nauczyciel SP- 26 w Poznaniu.

Do grona długoletnich zasłużonych  wielkopolskich działaczy PTSM , którzy swą pracą wnieśli znaczny wkład w rozwój PTSM i schronisk młodzieżowych należeli między innymi :

  • Janina Kondratiew ( st.wizytator Kuratorium Oświaty w Poznaniu ),
  • Herta Fajfer ( kierownik schroniska młodzieżowego w Kobylnicy ) ,
  • Krystyna Srokówna ( nauczyciel opiekun SK PTSM w Poznaniu ) ,
  • Zenon Wójcicki (kierownik schroniska młodzieżowego w Gnieźnie ),
  • Regina Lisiecka – Ziemba (kierownik schroniska młodzieżowego w Pile ) ,
  • Hanna Waligóra (dyrektor schroniska młodzieżowego w Poznaniu ul. Biskupińska i Drzymały ),
  • Teresa Kuleczko (kierownik schroniska młodzieżowego w Poznaniu ul. Berwińskiego ) ,
  • Marian Działak (kierownik schroniska młodzieżowego w Koninie ),
  • Krzysztof Wójcicki (dyrektor schroniska młodzieżowego w Gnieźnie ),
  • Zbigniew Szmidt ( wizytator ODN w Poznaniu ),
  • Ryszard Jankowski ( wizytator Kuratorium Oświaty w Poznaniu ),
  • Magdalena Rybczyńska ( nauczyciel, opiekun SK PTSM V LO Poznań),
  • Mieczysław Zgaiński ( nauczyciel, opiekun SK PTSM Rostarzewo),
  • Mirosław Kulpiński ( nauczyciel, opiekun SK PTSM Czerniejewo ),
  • Wojciech Kajdan ( nauczyciel ,opiekun SK PTSM Zaniemyśl) ,
  • Paweł Matkowski ( nauczyciel ,opiekun SK PTSM Biskupice, Gniezno ),
  • Sergiusz Chwiłkowski ( nauczyciel ,opiekun SK PTSM Bojanowo ) ,
  • Jolanta i Marek Łukowscy ( nauczyciele ,opiekunowie SK PTSM Falmierowo),
  • Danuta i Leszek Żurkiewicz ( nauczyciele ,opiekunowie SK PTSM Poznań ) .
  • Jolanta Turzeniecka ( nauczyciel ,opiekun SK PTSM w Poznaniu) ,

W momencie rozpoczynania działalności Wojewódzkiego Oddziału PTSM, na terenie Wielkopolski istniało 29 schronisk młodzieżowych, dysponujących liczbą ok. 1000 łóżek.

W latach 1961-1974 nastąpił bardzo intensywny rozwój bazy noclegowej dla potrzeb turystyki szkolnej. Tworzenie nowych schronisk młodzieżowych było możliwe dzięki dotacjom z Centralnego Funduszu Turystyki i Wypoczynku oraz Społecznego Funduszu Budowy Szkół i Internatów.

Nastąpiło planowe rozmieszczenie schronisk szkolnych w województwie, uwzględniające tzw. trasy typowe dla obozów wędrownych. W 1968 roku zorganizowano pierwsze cztery trasy typowe, w następnych latach ich liczba zwiększyła się dwukrotnie. Największą popularnością cieszyła się trasa „Szlakiem Piastowskim”. Ilość obozów korzystających z tras typowych na terenie Wielkopolski kształtowała się od 80 obozów w latach 70-tych do 60 w latach 80-tych.Od lat 90-tych nastąpił spadek zainteresowania tą formą wypoczynku i obecnie nie organizowane są obozy wędrowne na trasach typowych woj. wielkopolskiego.

Wiele wysiłku włożono w modernizację i doposażenie schronisk w niezbędny sprzęt. Rozwojowi bazy towarzyszyła działalność programowo-wychowawcza, propagowanie różnych form szkolnego ruchu krajoznawczo-turystycznego i szkolenie kierowników schronisk. Dopracowano się wielu ciekawych form i metod pracy. Znaczny był dorobek wydawniczy w postaci przewodników i informatorów o schroniskach i ich najbliżej okolicy.

Ważnym elementem inspirującym schroniska do lepszej pracy, do poprawy jakości usług turystycznych, stało się coroczne współzawodnictwo schronisk (od 1961 roku) działające do chwili obecnej. Nasze obiekty od początku należą do najwyżej ocenianych w kraju.

Szkolne  schroniska młodzieżowe w Pile, Poznaniu ul. Głuszyna, ul. Biskupińska, ul. Drzymały, ul. Berwińskiego ,w Kobylnicy, Osiecznej, Koninie, Zaniemyślu od 60 lat nieprzerwanie zdobywają najwyższe ogólnopolskie  wyróżnienia.

Oddział Wojewódzki PTSM był ponadto aktywnym organizatorem i współorganizatorem imprez, konkursów krajoznawczo-turystycznych dla dzieci i młodzieży szkolnej. Wśród nich należy wyróżnić organizowany przez kilkanaście lat cykl comiesięcznych rajdów dla dzieci i młodzieży pod nazwą Maraton Rajdowy,  konkursy „Poznajemy Ojcowiznę”.

Sztandarową imprezą Oddziału jest Ogólnopolski Zlot Młodzieży PTSM „Stąd nasz ród” .Impreza, która pierwotnie odbywała się  na terenie Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy w m-cu czerwcu ,obecnie  organizowana jest we wrześniu w Gnieźnie, połączona ze zwiedzaniem Gniezna, Lednicy i Biskupina. Od 3 lat impreza odbywa się w Poznaniu.

W 1975 roku nastąpiła reorganizacja podziału administracyjnego kraju, powstały nowe województwa. Z obszaru Wielkopolski wyodrębniają się województwa: kaliskie, konińskie, leszczyńskie, pilskie, gorzowskie i oczywiście poznańskie.

W ślad za tym utworzono nowe Oddziały PTSM w:

  • Koninie – 09.1975,
  • Kaliszu – 09.1975,
  • Lesznie – 10.1975,
  • Pile – 11.1975,
  • Gorzowie Wlkp – 19.11.1975r.

Przed reorganizacją w 1974 roku, w Wielkopolsce istniały 84 schroniska młodzieżowe  (13 stałych i 71 sezonowych) dysponujące 2659 miejscami noclegowymi, z których na stałe schroniska przypadało 775 miejsc. W tymże roku przyjęły one 5298 turystów ,udzielając im 92628 noclegów.

Z powyższego stanu w województwie poznańskim ( rok 1974 ) pozostało 36 schronisk,  w tym 7 stałych i 29 sezonowych, dysponujących ogółem 1225 miejscami noclegowymi.

W roku 1989 funkcjonowały 33 schroniska, w tym 8 całorocznych dysponujących 1060 miejscami noclegowymi, udzieliły one 71944 noclegów. Oddział prowadził w latach 90-tych działalność w oparciu o 25 Kół PTSM.

Obecnie w Wielkopolsce ( rok 2020 ) działa 12 całorocznych szkolnych schronisk młodzieżowych zarejestrowanych w PTSM, dysponujących 436 miejscami noclegowymi , nie funkcjonują obiekty sezonowe.

W roku 1999 w celu dostosowania ogniw wojewódzkich PTSM do zmian w podziale terytorialnym kraju ,dotychczasowe Oddziały wojewódzkie przekształcono w Oddziały terenowe. Przedstawiciele Oddziałów terenowych z województwa wielkopolskiego powołali Radę Doradczą Oddziałów PTSM z siedzibą w Poznaniu, w celu ścisłej współpracy w ramach nowopowstającego województwa.

Oddział terenowy w Poznaniu Uchwałą Zarządu Oddziału  PTSM z dnia 13 marca 1999 r. zmienił nazwę na Oddział Wielkopolski PTSM z siedzibą w Poznaniu.

W ciągu kolejnych dwóch lat nastąpiły zmiany i od dnia 30 kwietnia 2001 r. na terenie Wielkopolski działały tylko dwa Oddziały PTSM w Poznaniu i Pile. Trzy lata później Oddział PTSM w Pile został rozwiązany i obecnie na terenie województwa działa jeden –  Wielkopolski Oddział PTSM z siedzibą w Poznaniu.

                                                                                                        Maria Łazarz