Likwidacja Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Legnicy – krytyka decyzji władz i podjęte działania PTSM i środowiska szkolnych schronisk młodzieżowych
Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych wyraża stanowczy sprzeciw wobec decyzji Prezydenta Miasta Legnicy, Macieja Kupaja, dotyczącej likwidacji Szkolnego Schroniska Młodzieżowego przy ul. Jordana w Legnicy. Decyzja ta, przegłosowana niewielką większością przez Radę Miejską, budzi uzasadnione wątpliwości pod względem jej racjonalności i zgodności z misją edukacyjną i turystyczną miasta. Schronisko to od 56 lat spełnia funkcję nie tylko bazy noclegowej, ale także centrum edukacyjnego i społecznego, integrując młodzież i mieszkańców regionu.
Schronisko młodzieżowe jako istotna część systemu edukacji i turystyki
Szkolne Schroniska Młodzieżowe działają w ramach systemu edukacji i pełnią funkcje wychowawcze, zgodnie z Ustawą Prawo Oświatowe. Legnickie schronisko, przez lata wyróżniane w Ogólnopolskim Konkursie Współzawodnictwa Schronisk Młodzieżowych pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej, jest częścią ogólnopolskiej sieci miejsc wspierających aktywną edukację pozaformalną. Likwidacja tej placówki to de facto eliminacja ważnego narzędzia edukacyjnego dla młodzieży.
Krytyka argumentacji Prezydenta Macieja Kupaja
Prezydent Legnicy Maciej Kupaj uzasadniał decyzję względami ekonomicznymi, argumentując, że funkcjonowanie schroniska kosztuje rocznie około 1,1 mln zł, z czego 777 tys. zł pochodzi z budżetu miasta. Twierdził również, że schronisko nie jest wizytówką miasta i nie przyciąga turystów. Te argumenty są jednak błędne i wymagają obalenia:
- Nieekonomiczność? – Władze miasta nie wzięły pod uwagę roli schroniska jako placówki edukacyjnej i społecznej. Oczekiwanie, że tego typu placówka będzie generować zysk, jest niezrozumiałe – czy szkoły podstawowe i średnie również powinny „zarabiać na siebie”? Likwidacja schroniska nie jest rozwiązaniem problemu finansowego, lecz jego pogłębieniem poprzez likwidację taniej bazy noclegowej dla młodzieży.
- Brak wpływu na turystykę? – To błędne twierdzenie. Schronisko współorganizowało wydarzenia turystyczne, edukacyjne i kulturalne, promując Legnicę na arenie krajowej. Uczestniczyło w targach turystycznych w Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu i innych miastach, działając na rzecz promocji miasta.
- Przekazanie środków na remont Zamku Piastowskiego? – Plan prezydenta, by środki z likwidacji schroniska przekierować na remont Zamku Piastowskiego, jest działaniem krótkowzrocznym. Zamek nie pełni funkcji edukacyjnej i społecznej na poziomie schroniska i nie stanowi alternatywy dla taniej bazy noclegowej dla młodzieży. Nie można mówić o rozwoju turystyki, likwidując jedną placówkę turystyczno-edukacyjną, aby ratować inną. To nie jest rozwój, a zastępowanie jednego rozwiązania innym, bez zapewnienia kompleksowego podejścia do budowania spójnej polityki turystycznej miasta. Takie działania prowadzą do erozji oferty turystycznej, a nie jej rozwoju.
- Zarzut, że nocują tam głównie dorośli? – To manipulacja. Schronisko, jako placówką edukacyjną, musi finansować swoją działalność, wynajmując pokoje również dorosłym. Nie jest to jego głównym celem, ale koniecznością w obliczu niedofinansowania. To nie brak chętnych młodych turystów, lecz brak spójnej polityki turystycznej miasta doprowadził do zmniejszenia ich udziału wśród gości schroniska.
Zignorowanie propozycji wsparcia przez PTSM
Zdziwienie i sprzeciw musi także budzić aroganckie odrzucenie przez władze miasta propozycji wsparcia i zaangażowania Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych. Prezes Zarządu Głównego PTSM, Stanisław Bednarek, podczas sesji zadeklarował pełną gotowość do współpracy w zakresie:
- działań promocyjnych poprzez krajowe i międzynarodowe kontakty PTSM w środowisku turystyki młodzieżowej,
- doradztwa i współpracy z samorządem w celu optymalizacji modelu finansowego schroniska,
- pomocy w nawiązywaniu partnerstw z organizacjami turystycznymi, szkołami i instytucjami edukacyjnymi w celu zwiększenia liczby grup korzystających z obiektu,
- wsparcia w aplikowaniu o środki zewnętrzne (np. fundusze unijne, programy ministerialne) zarówno na pobyt grup, jak i na modernizację oraz rozwój schroniska.
Stanowisko PTSM i środowiska szkolnych schronisk młodzieżowych
Decyzja o likwidacji Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Legnicy spotkała się z szerokim sprzeciwem środowisk turystycznych, edukacyjnych oraz placówek oświatowych. Kierownicy i dyrektorzy szkolnych schronisk młodzieżowych z wielu miast Polski, w tym z Góry Św. Anny, Prudnika, Zawieprzyc, Bielska-Białej, Szczecina, Gdańska, Łodzi, Rudy Różanieckiej, Zarzecza, Opola, Radomia, Rozdziela, Szklarskiej Poręby, Świnoujścia, Brzeska, Krakowa, Olsztyna, Osiecznej, Pobierowa oraz Bydgoszczy, wystosowali oficjalne pismo do Dolnośląskiego Kuratora Oświaty. Wskazali w nim, że schroniska młodzieżowe są nieodzownym elementem ogólnopolskiej sieci placówek dostępnych dla uczniów i studentów, oferujących bezpieczne warunki noclegowe oraz pełniących istotne funkcje edukacyjne i integracyjne. Do protestu przyłączają się także szkoły i inne placówki oświatowe, podkreślając rolę schroniska jako ważnego elementu edukacji pozaszkolnej, wspierającego organizację wycieczek, programów krajoznawczych i wydarzeń kulturalnych. Każdego dnia kolejne instytucje wyrażają swój sprzeciw wobec planów likwidacji placówki.
Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych (PTSM) skierowało również oficjalne pisma do Prezydenta Miasta Legnicy, Macieja Kupaja, Przewodniczących Klubów Radnych Rady Miejskiej w Legnicy oraz Posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, Roberta Kropiwnickiego i Tomasza Samborskiego, apelując o ponowne przeanalizowanie tej decyzji. W treści podkreślono, że w ostatnich latach schronisko przeszło gruntowną modernizację, obejmującą remont pokoi, termomodernizację oraz wdrożenie nowoczesnych systemów bezpieczeństwa. Dzięki tym inwestycjom placówka stała się nowoczesnym i atrakcyjnym miejscem zarówno dla turystów, jak i młodzieży szkolnej, odgrywając kluczową rolę w promowaniu turystyki edukacyjnej i aktywnego wypoczynku.
Co dalej?
Na razie decyzja o likwidacji nie jest ostateczna – radni powrócą do niej we wrześniu. To sześć miesięcy, które dyrekcja schroniska oraz PTSM wykorzystają na wdrożenie planu naprawczego i dalszą walkę o przetrwanie tej placówki. Wierzymy, że społeczność lokalna, organizacje pozarządowe i środowisko edukacyjne będą wspierać starania o zachowanie Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Legnicy.
Apelujemy do mieszkańców, turystów, organizacji społecznych oraz radnych miasta Legnicy o sprzeciwienie się likwidacji schroniska. Nie pozwólmy na bezpowrotną utratę miejsca, które od dekad służy młodzieży i społeczności lokalnej!