W ramach realizacji  projektu ,,Szlakami Niepodległości ‘’  dla uczczenia 100-Lecia Odzyskania Niepodległości ‘’ Zarząd  Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych  wspólnie z członkami stowarzyszenia  docierali do miejsc bohaterów którzy walczyli o Wolną Polskę .Jednym z punktów programu były Lasy Dłutowskie, gdzie znajduje się pełnowymiarowa makieta Łosia mająca  upamiętnić miejsce rozbicia się samolotu z nr. bocznym 72.16 w lesie koło miejscowości Dłutówek. Znajduje się ona dokładnie w miejscu, gdzie zatrzymał się samolot po przymusowym lądowaniu, w takim samym położeniu.

4 września 1939, bazujący na lotnisku w Kucinach koło Aleksandrowa Łódzkiego, III Pluton 212. Eskadry Bombowej, pod dowództwem porucznika obserwatora Kazimierza Żukowskiego, otrzymał zadanie bombardowania niemieckich kolumn zmotoryzowanych w rejonie Wielunia. Z zadania tego nie powróciła żadna z załóg.

Kolejnym miejscem zwiedzania był cmentarz z I wojny światowej w miejscowości Gadka Stara.

„Operacja Łódzka” rozpoczęła  się 11 listopada 1914 r.  Po stronie niemieckiej brało w niej udział  ponad 206 tys. żołnierzy.  Po stronie rosyjskiej  ponad 362 tys. żołnierzy.  Czyli łącznie w operacji tej brało udział ponad 568 tys. żołnierzy.  W obydwu wojskach znajdowali się zmobilizowani Polscy.

Noc z 21 na 22 listopada była decydująca i upłynęła na ciężkich walkach .

Zasadnicza bitwa odbyła się w okolicach dzisiejszej Gadki Starej. Bitwa zakończyła się zajęciem Łodzi przez Niemców.  Po zwycięstwie Niemców  gen. Litzmanna okrzyknięto Lwem spod Brzezin, gdyż w historiografii niemieckiej bitwa nazwana została bitwą pod Brzezinami. Na polu bitwy zginęli Rosjanie, Niemcy, Austriacy, Polacy, Litwini, Czesi, Ukraińcy, Łotysze i Tatarzy.

W bitwie łódzkiej w ciągu trzech tygodni każdego dnia traciło życie 10 tys. żołnierzy. Historycy uznają tę bitwę za największą operację manewrową I wojny i pierwszy “blitzkrieg” na wschodzie.

Zapoznaliśmy się z postacią generała Edmunda Taczanowskiego w Klasztorze w Lutomiersku gdzie znajduje się tablica poświęcona –polskiemu generałowi Taczanowskiemu Edmundowi. (1822-1879).  W roku 1846 aresztowany za udział w spisku L. Mierosławskiego. 1848 w powstaniu wielkopolskim dowódca Legii Akademickiej. 1849 walczył we Włoszech pod dowództwem G. Garibaldiego

Dotarliśmy do nowo otwartej Sali Muzealnej w Koluszkach gdzie młodzież  zapoznała nas z historia jego powstania. Nim do tego doszło przez 6 długich lat członkowie Stowarzyszenia Historia Koluszek gromadzili eksponaty, archiwalia i wspomnienia związane z Koluszkami i najbliższą okolicą-powiedział Mateusz Jaśkiewicz, wówczas uczniowie I LO  w Koluszkach, utworzyli Internetowe Muzeum Koluszek www.historiakoluszek.pl. Portal powstał ze względu na brak stosownego źródła, z którego można by czerpać wiedzę o historii Gminy Koluszki. Młodzież gromadziła w Internecie zbiory pozyskane od koluszkowian – dokumenty, fotografie i materiały filmowe  i doprowadziła do powstania Sali Muzealnej.

Odwiedziliśmy tez  Muzeum Regionalne w Brzezinach, drewniany zabytkowy kościół w Mikołajewicach oraz kościół farny w Brzezinach

Z kościołem brzezińskim wiąże się postać jednego z największych pisarzy politycznych XVI w. Andrzeja Frycza Modrzewskiego, który był niegdyś proboszczem w Brzezinach. Tu właśnie napisał swe słynne rozprawy łacińskie „Lascius, sive de poena homicidii (Łaski, czyli o karze za mężobójstwo)”.
Kościół to wysokiej klasy zabytek ze względu na elementy architektury tj. renesansowa kaplica ufundowana w 1534 r. przez Stanisława Lasockiego. Kopuła z latarnią wzorowana jest na bazylice św. Piotra w Rzymie. W trakcie wyjazdu nie mogło zabraknąć pieczenia kiełbasek na ognisku.
W  2018  roku zakończyliśmy projekt z  cyklu  ,,Szlakami Niepodległej. Zorganizowano 5 wyjazdów  po województwie łódzkim dla  dorosłych, 6  wyjazdów dla dzieci , 7 wyjazdów do miejsc pamięci poległych bohaterów w obronie Wolnej Polski  podczas XVII Zlotu Rodzinnego po Roztoczu

Wyjazdy pozwoliły zapoznać się z historią naszego regionu, Polski,  miejscami pamięci poświęconym bohaterom którzy walczyli o Wolną Polskę.

Marianna Strugińska-Felczyńska
Prezes Zarządu PTSM w Łodzi