Członkowie Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych oraz z członkowie Akcji Katolickiej w czerwcu
2022 udali się do miejscowości Gidle. Ks proboszcz Mariusz Gieszczyk z parafii Najświętszej Matki Boskiej
Bolesnej w Gidlach przybliżył historię kościołów w Gidlach .
Kaznodzieja powiedział-pierwsze wzmianki o wsi Gidle, położonej pomiędzy Częstochową a Radomskiem pochodzą z drugiej polowy XII w. Parafia gidelska od 1398 r. figuruje w spisach “świętopietrza”. W tej malej miejscowości znajdują się trzy kościoły: modrzewiowy z XV w. – p.w. św. Marii Magdaleny, pokartuski z polowy XVII w. – pw. Matki Bożej Bolesnej oraz największy z nich – kościół dominikanów pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, będący znanym Sanktuarium.
Nawiązał do niezwykłego początku kultu Czczona w Gidlach figurka Matki Bożej jest chyba najmniejszą w Polsce rzeźbą sakralną. Liczy zaledwie 9 cm. Jej historia sięga roku 1516. Wtedy to właśnie, przed pierwszą niedzielą maja, rolnik Jan Czeczek wyorał figurkę kamienną w miejscu, gdzie dziś wznosi się sanktuarium. W pewnym momencie – jak podaje
tradycja – ciągnące pług woły stanęły, a następnie uklękły. Nie pomogły przynaglania, ani nawet baty. I wówczas wieśniak zauważył przedziwną jasność bijącą z ziemi obok pługa. Zbliżył się doń i ujrzał obrazek maty głazowy Najświętszej Panny, wielkości na dłoń, na kamieniu wielkim, który byt wydrążony na kształt kielicha. Figurkę oczyszczono z prochu ziemi, obmyto, a następnie przeniesiono do kościoła. Podziwialiśmy -Barokowy wystrój Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny.
Ks. Mariusz – o Gidelskiej kartuzji.
Barokowy kościół oo. kartuzów, zbudowano w latach 1751-1758. Charakterystycznym akcentem architektonicznym, nawiązującym do ascetycznych braci kartuzów, jest dach w kształcie wieka trumien, w których ponoć sypiali umartwiający się zakonnicy. Kościół pokartuski pw. Najświętszej Matki Bożej Bolesnej. Zabytek ów zasługuje na uwagę nie tylko jako
przykład architektury sakralnej drugiej połowy XVIII w., ale również jako jeden z dwóch istniejących obecnie w Polsce kościołów tego stosunkowo słabo znanego i skromnie w polskiej literaturze opracowanego zakonu.
Najstarsza publikowana wiadomość o kościele pokartuskim pochodzi z 1842 r. Gidelska kartuzja to wspaniały przykład barokowego dwukondygnacyjnego kościoła Kartuzów. Świątynia ta pełni funkcję kościoła parafialnego. Do 1879 r. stanowiła element większego zespołu architektonicznego kartuzji. Eremy jednak zostały całkowicie rozebrane, nie pozostał po nich żaden ślad.
Historia
Eremicki Zakon Kartuzów założony został przez św. Brunona z Kolonii w 1084 r. We Francji kartuzi zapewne
już w ciągu XII w. wypracowali specyficzną formę swego klasztornego życia, która do XIV w. rozprzestrzeniła się niemal w całej Europie. W 1646 r. Zuzanna z Przerębskich Oleska, podkomorzyna koronna, dziedziczka Gidel, sprowadziła do tej miejscowości kartuzów, zapisując im część swych posiadłości ziemskich
Życie zakonne
Pierwszych 8 zakonników tej kartuzji przybyło z Paradyża na Pomorzu. Ubiór kartuza składał się z włosiennicy, sukiennego habitu, skórzanego lub konopnego pasa, szkaplerza i białego kaptura. Zakonnik żył w oddzielnej celi (eremie), spędzając czas w milczeniu, modlitwie i pracy. Pożywienie sporządzali sami. O chlebie i wodzie pościli trzy razy w tygodniu. O północy wstawali na jutrznię, rano schodzili się na Mszę konwentualną, po południu na Nieszpory i Kompletę. Pracowali przy przepisywaniu ksiąg kościelnych. Byli to m.in. uzdolnieni malarze, snycerze i pozłotnicy. Zakon dał Kościołowi wielu świętych, kardynałów i biskupów.
Kasacja zakonu
Po kasacie Zakonu Kartuzów w Królestwie Polskim w 1819 r. gidelska kartuzja pozostała zamknięta na niespełna sto lat. W 1902 r. założono ambonę. W 1913 r. przeprowadzono ciężką i bardzo kosztowną reperację fasady.
Duma mieszkańców
Obecnie świątynia prawie w całości pokryta jest blachą miedzianą, posiada także wspanialszą i bardziej okazałą wieżę na kościele. Mieszkańcy Gidel dumni są z tego, iż tak unikalny obiekt sakralny, jakim jest kartuzja gidelska, cieszy swoim dostojeństwem . Modrzewiowy kościółek p.w. Marii Magdaleny zbudowany na przełomie XV i XVI w. – Kościółek świętej Marii Magdaleny, to jeden z najstarszych zabytków w powiecie radomszczańskim. Charakterystycznym elementem są przykościelne gotyckie “soboty”, czyli zadaszenia, pod którymi chronili się wierni oczekujący na mszę . Świątynia ma wysoki dwuspadowy dach pokryty gontem
Dziękuje wszystkim członkom i sympatykom PTSM i AK za wspólne wyjazdy. Udział wzięło 76 osób.
Marianna Strugińska-Felczyńska
Prezes PTSM i AK